Nezaket ve Görgü Kuralları
SOFRADA GÖRGÜ KURALLARI
1. Ellerimizi su ve sabunla yıkadığımızda elimiz mikroplardan temizlenir. Bu şekilde mikropların yiyeceklerle birlikte ağzımızdan vücudumuza girmesi önlenmiş olur.Bu sebeple yemekten önce ve sonra ellerimizi yıkamalıyız.
2. Sofrada mümkün olduğunca az konuşmalıyız. Ağzımızda lokma olmasa bile konuşurken ağzımızı elimizle kapatmalıyız.
3. Tabağımıza yiyebileceğimiz kadar yemek almalıyız. Tabağımıza aldığımız yemekleri bitirmeliyiz. Tabakta bırakılan yemek israftır. İsraf da yüce Allah'ın sevmediği davranışlardandır.
4.Yemek yerken hep sağ elimizi kullanmalıyız.
5. Yemeği ve ekmeği hep küçük lokmalar halinde yemeliyiz. Yemeğimizi çabuk çabuk yememeliyiz. İyice çiğnedikten sonra yutmalıyız.
6.Ortaya konan yemekleri kendi önümüzden yemeliyiz. Yemeğin üzerine eğilmemeliyiz.
7. Büyüklerle yemek yiyorsak yemeğe önce büyüklerin başlamasını beklemeliyiz.
8. Yemekte öksürürken ya da hapşırırken ağzımızı kapatmalı yan veya arka tarafa dönmeliyiz.
9. Karnımızı tıka basa doyurmamalıyız. Sevgili Peygamberimiz, midemizin sonuna kadar doldurulmamasını tavsiye etmiştir.
10. Yemek seçmemeliyiz Sağlıklı beslenmek için her tür besinden az da olsa yemeliyiz.
11. Yemekten sonra annemize teşekkür etmeyi unutmamalıyız. Misafirlikte yediğimiz şeyler içinde ev sahibine teşekkür etmeliyiz.
12. Ağzımızda lokma varken konuşmamalıyız.
13. Yemek yerken bunca nimeti veren yüce Rabbimizin büyüklüğünü düşünmek ve şükretmek Sevgili Peygamberimizin bize öğrettiği davranışlardandır.
14.Yemekten sonra ellerimizi yıkamalı ve dişlerimizi fırçalamalıyız.
DEĞERLERİMİZE SAYGI
1. Ezan sesini duyduğumuzda açıksa televizyonun veya radyonun sesini kapatmalıyız.
2.Kur'an okunurken konuşmamalı, okunan kuranı sessizce dinlemeliyiz.
3. Kutsal kitabımız olan Kuranı kerimi abdestliyken tutmalı ve yüksek bir yere asmalıyız.
4.Büyüklerimizin ve öğretmenlerimizin karşısında bacak bacak üzere oturmak veya elleri cepte bulundurmak saygısızlıktır. Aynı zamanda kibirli olmanın bir ifadesidir. Kibir ise Yüce Allah'ın sevmediği davranışlardandır.
5. Otobüs ve benzeri yerlerde bizden büyük insanlara yaşlılara yer vermeliyiz.
TEMİZLİK ADABI
1. Dişlerimizi düzenli olarak fırçalamalıyız. Fırçalanmayan dişler hem çürür hem de ağız kokusu yaparak başkalarını rahatsız eder.
2. El tırnaklarımızı haftada bir ayak tırnaklarımızı on beş günde bir kesmeliyiz.
3. Ayakkabımızı temiz tutmalı ve temiz çoraplar giymeliyiz.
4.Parkta bahçede okulda oyun oynarken elbiselerimizi kirletmemeliyiz.
5. Saçlarımızın taralı olmasına dikkat etmeliyiz. Ayna ve tarak kullanmak Sevgili Peygamberimizin sünnetlerindendir.
6. Haftada en az iki kez yıkanmalıyız.
7. Evimizi sınıfımızı sokağımızı kısacası her yeri temiz tutmalıyız. Yerlere çöp atmamalıyız.
8. Yerlere asla tükürmemeliyiz.
9. Tuvaletten sonra ellerimizi mutlaka iyice yıkamalıyız. Tuvaletlerimizi temiz bırakmalıyız. Nasıl bulmak istiyorsak öyle bırakmalıyız.
10. Başkalarının yanında kulak ve burun temizliği yapmamalıyız.
NE ZAMAN NE DEMELİ
1. Yemeğe Bismillahirrahmanirrahim diyerek başlanmalıdır. Anlamı Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla demektir.
2. Yemekten sonra Elhamdülillah demeliyiz. Anlamı Allah'ım sana şükürler olsun demektir.
3. Ezan sesini ilk duyduğumuzda Azizallah demeli bitince de Lailaheillallah demeliyiz.
4. Bize yapılan bir yardıma ve övgüye teşekkür etmeliyiz.
5.Sevgili Peygamberimizin (Hazreti Muhammed) adını duyduğumuzda Sallallahu aleyhi vesellem demeliyiz.
6. Akşam yatarken anne, baba ve kardeşlerimize Allah rahatlık versin demeliyiz.
7. Sabah kalktığımızda ailemize hayırlı sabahlar veya günaydın demeliyiz.
8. Hastalanmış kişiye Geçmiş olsun, Allah şifa versin demeliyiz.
9. Taziyede bir yakınını kaybeden kişiye Allah rahmet etsin mekânı cennet olsun Allah sizlere hayırlı uzun ömür versin demeliyiz.
10. Bayramlarda büyüklerimizin elini öperken Bayramınız mübarek olsun demeliyiz.
11. Evimize gelen misafire hoş geldiniz demeliyiz.
12. Yüce Allah'ın adını duyduğumuzda Celle Celalühü demeliyiz.
BİRLİKTE YAŞAMA KURALLARI - 1
1. Kütüphane sinema tiyatro gibi yerlerde konuşmamalıyız.
2. Buluşacağımız yere zamanında gitmeli buluşma yerine geç gitmek yanlış bir davranıştır.
3. Bir topluluk önünde veya sınıfta sakız çiğnemek, hele sakızdan balon yapmak ayıp bir davranıştır.
4. Alışveriş yaparken fatura öderken sıramızın gelmesini beklemeliyiz. Sırayı bozarak öne geçmeye çalışmamalıyız.
5. Yeni tanıştığımız insanlara siz diye hitap etmeli onlara sen diye hitap etmemeliyiz
6. Toplum içindeyken veya sınıfta gerinme ,kaşınma gibi davranışlardan kaçınmalıyız.
7. Konuşan iki kişinin arasına girmemeliyiz. Söyleyeceğimiz bir şey varsa konuşmalarının bitmesini beklemeliyiz.
8. Her zaman güler yüzlü olmaya özen göstermeliyiz.
9. Sır tutmasını bilmeliyiz. Başkalarının sırlarını kimseye vermemeliyiz.
10. Başkalarıyla alay etmek onlara lakap takmak yüce Allah'ın yasakladığı davranışlardandır.
11. Karşılaştığımız insanlara selam vermek ve onların selamlarını almak güzel dinimizin bir gereğidir.
12. İnsanların yaptıkları hataları affedebilmeliyiz ki Allah'ta bizi affetsin . Kin tutmamalıyız.
13. Hata yaparsak özür dilemeliyiz. Özür dilemek bizi küçük düşürmez.
14. Başkalarının ayıplarını yüzüne vurmamalıyız. Arkadaşımızın kusurların örtersek Allah'ta bizim kusurlarımızı örter.
15.Başkaları hakkında kötü düşünmemeli ve emin olmadan kimseyi suçlamamalıyız.
16. Bütün konuşmalarımızda kibar ve nazik olmalıyız. Lütfen, teşekkür ederim, özür dilerim, rica ederim çok kullandığımız kelimeler olmalıdır.
17. Toplum içinde yüksek sesle bağırarak konuşmak küfürlü konuşmak iyi bir insana yakışmayan davranışlardandır.
18. Başkalarının kusurlarıyla alay etmemeliyiz. Çünkü Allah hepimizi farklı yaratmıştır. İnsanların bedensel özürleriyle alay etmek dinimizin yasakladığı davranışlardandır.
19. Yanımızda bulunmayan bir arkadaşımızın dedikodusunu ve gıybetini yapmamalıyız. Dedikodu ve gıybet dinimizin yasakladığı bir davranıştır.
20. Gurur , kibir ve kendini aşırı beğenme bizi sevimsizleştirir.
21. Görgülü ve terbiyeli olmanın bir yolu da arkadaşlarımızı iyi seçmektir. Görgülü ve terbiyeli kişilerle arkadaşlık etmeliyiz.
BİRLİKTE YAŞAMA KURALLARI - 2
22. Boşa akan su, gereksiz yere yanan lambalar, çöpe dökülen yemekler israftır. İsraftan kaçınmalıyız.
23. Tutumlu olmak cimri olmak değildir. Maddi imkanlarımız ölçüsünde aşırıya kaçmadan ihtiyaçlarımızı karşılamalıyız.
24. Yaşıtlarımıza adıyla seslenebiliriz. Ama bizden yaşça büyük insanlara Ayşe teyze hasan amca gibi hitap etmeliyiz.
25. Kıskançlık çok kötü bir davranıştır. Arkadaşlarımızın iyi taraflarını kıskanmak yerine onları takdir etmeli ve örnek almalıyız.
26. Yakını ölen tanıdıklarımıza taziye ziyaretinde bulunmalı onların acılarını paylaşmalı ve ölen kişiyi hep iyi yönleriyle hatırlamalıyız.
27.Başkalarına ait eşyaları izinsiz kullanmamalıyız.
28. Pahalı marka ve moda bağımlısı olmamalıyız. Önemli olan bütçemize göre kaliteli ve sade giyinmektir.
29. Alışverişe çıkmadan önce bir liste yapmalı ve alışveriş sırasında anne ve babamıza listede olmayan oyuncakları alması için ısrar etmemeliyiz.
30. Kütüphane vb. yerlerde sessiz olmalıyız.
31. Bir büyüğümüz odaya girdiğinde yerimizden kalkmalı ve yer göstermeliyiz.
32. Hiçbir zaman kavgacı olmamalı her zaman barışçıl olmalıyız. Sorunlarımızı konuşarak çözmeliyiz.
33. Başkalarının yanında elbiselerimizi değiştirmemeli, elbiselerimizi değiştirirken odanın perdelerinin kapalı olduğundan emin olmalıyız.
34.Başkalarının başarılarını takdir etmeli, sınavlarda ve yarışmalarda başarılı olan arkadaşlarımızı tebrik etmeliyiz. Bu şekilde arkadaşlık bağlarımızı güçlendirmiş oluruz.
35. Başkalarını rahatsız edecek kadar ağır kokular kullanmamalıyız.
36. Esnerken ağzımızı kapatmalıyız.
37.Asla yalan söylememeliyiz.
38. Okul çıkışı eve giderken arkadaşlarımızla itişip kakışmamalı şakalaşmamalıyız. Arkadaşlarımızın yaralanmasına neden olacak şakalardan kaçınmalıyız.
EVDE NE YAPMALI
1. Evde üzerimize düşen işleri yapmalı odamızı toplamalı , anne ve babamıza yardımcı olmalıyız.
2.Ayaklarımızı kıbleye doğru uzatarak yatmamalıyız. Çünkü kıble yönünde Allah'ın evi olarak kabul edilen Kabe bulunmaktadır.
3. Evde top oynayarak koşmak zıplamak komşularımızı rahatsız eder.Çevremizi rahatsız edecek davranışlardan kaçınmalıyız.
4. Kardeşlerimizin , ane ve babamızın özel eşyalarını karıştırmamalıyız.
5. Anne ve babamızın odasına girerken kapıyı vurmalı , girebilirsin sözünü duyduktan sonra girmeliyiz.
6. Sevdiklerimize özel günlerde ve bayramlarda hediyeler almalıyız.
7. Büyük kardeşler küçük kardeşleri her zaman korumalı ve bakımlarında annelerine yardımcı olmalıdır.
8. Dede , nine ,teyze dayı, hala , amca gibi yakın akrabaları ziyaret etmeli hatırlarını sormalı uzakta olanları ise telefonla aramalıyız.
9. Anne ve babamıza itaat etmeli ve söylediklerini hemen yerine getirmeliyiz.
10. Anne ve babamıza en sevimli ifadelerle hitap etmeliyiz. Anneciğim babacığım, tamam anneciğim, başüstüne babacığım demek onları mutlu eder.
11.Ailemize ait sırları asla başkalarıyla paylaşmamalıyız. Evde konuşulanları arkadaşlarımıza anlatmamalıyız.
12. Komşularımızla iyi geçinmeli selamlaşmalı ve hatırlarını sormalıyız.
MİSAFİRLİKTE NE YAPMALI
1. Ziyaret saatini iyi seçmeli , yemek ve uyku saatlerinde misafirliğe gitmemeliyiz. Ziyaretten önce ev sahibine haber vermeliyiz.
2. Misafir olduğumuz evde başkalarına ait eşyaları karıştırmamalıyız.
3. Misafir olduğumuz evde koşturup gürültü yapmamalıyız.
4.Misafir olduğumuz evde bize ikram edilenlerden sorulmadıkça tekrar istememeliyiz.
5. Evimize gelen misafirlere hoş geldiniz demeli ve onları güler yüzlü ve sıcak karşılamalıyız.
CAMİ ADABI
1. Camiye giderken temiz elbiselerimizi giymeli ve temiz çoraplar giymeliyiz ki başkaları çorap kokusundan rahatsız olmasın.
2. Camiye gitmeden önce abdest almalıyız. Abdestimizi evde veya caminin şadırvanında alabiliriz.
3.Soğan sarımsak gibi kokan yiyecekler yediysek camiye gitmemeliyiz.
4.Camiye sağ ayakla girmeli sol ayakla çıkmalıyız.
5. Namaz kılan birinin önünden geçmemeli, selam vermesini beklemeliyiz.
6. Yüce Allah'ın bütün davranışlarımızı gördüğünü unutmamalıyız. O bütün güzel davranışları sever.